Tehlikeli madde yönetmeliği, insan ve diğer canlı varlıkların sağlığına yönelik zararlı kabul edilen maddelerin, 2918 sayılı Trafik Yönetmeliği (İlgili yasanın maddeleri, tehlikeli madde taşımacılığı yapan araçların uyması gereken kuralları, azami hızı, köprü kullanım saatleri, şehir içi ulaşımı ve takip mesafesi gibi hususları kapsar) kapsamında, taşımacılığını yapan araç sürücülerin ve araçların yeterliliklerini zorunlu kılar. Parlayıcı, yanıcı, patlayıcı ve zehirli maddeler, bu yönetmelik kapsamında bilgilendirme amacıyla Tehlikeli Madde Etiketleri kapsamı altına alınmıştır. Tehlikeli maddelerin genel özellikleri, yanıcı, patlayıcı veya toksin olmalarıdır. Bu tip maddelerin taşımacılığı özel kurallar ve yasalar gerektirir. Bu kurallar çerçevesinde halka açık karayolları üzerinden tehlikeli madde taşıyıcılığı yapan araçlar, 4925 sayılı Karayolu Taşımacılığı Kanununun 2. Maddesinde belirtilen hükümlere tabidir. Bazı maddelerin taşımacılığı 31.04.2007 tarihi yılında yürürlüğe Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında özel izne tabi tutulmuştur.
Tehlikeli Madde Etiketlerinin Özellikleri
Tehlikeli madde etiketleri, Sınıf 1 ve Sınıf 9 arasında, maddelerin kimyasal özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Sınıf 1’de patlayıcı ve parlayıcı maddeler, Sınıf 2 zehirli, yanıcı ve zehirli gazlar, Sınıf 3 yanıcı sıvılar, Sınıf 4 yanıcı katılar, Sınıf 5 oksit maddeler, Sınıf 6 Zehirli maddeler, Sınıf 7 kimyasal gazlar, Sınıf 8 Krozif maddeler ve Sınıf 9 bu tanımların dışında kalan diğer tehlikeli maddeleri kapsar.
Etiketlerin boyutları uluslararası standartlar dahilinde belirlenmiştir. Bu standartlar kapsamında, etiketler 10 cm x 10 cm olmalı, evrensel kod işaretlerine göre olmalıdır. Taşımacılığı yapılan tehlikeli maddeler ambalajlanmışsa, 28848 sayılı SEA yönetmeliği (madde 23) hususunda etiketlenmeli ve bu etiketlerin gıda ambalaj ve paketlerinden ayırt edici özelliklerde olması gerekir. Ek olarak, taşınan tehlikeli madde radyoaktif ise AEK (Atom Enerji Komisyon)’den izin alması zorunluğu bulunur. Tehlikeli madde etiketleri src 5 eğitimlerinde öğretilmektedir.
Tehlikeli Madde Etiketleri ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun amacı şunlardır:
- Uluslararası ve ulusal karayolları güvenliğinin sağlanması
- Hava, deniz ve demiryolları ile uyumlu hale getirilmesi
- Tehlikeli madde taşıyan araçların uygun hale getirilmesi
- Yetki belgesi olmayanların taşımacılık yapmasının engellenmesi
- Tehlikeli maddelerin çevreye ve insana verebilecek olası etkilerinden korumak
- Aşırı yükleme veya tedbirsiz işçiliğin önüne geçilmesi
İlginizi Çekebilir: Src 5 Belgesi Nedir?